Ο Τσορτάντς ή Τσορτανίκας ο Σαντέτες λυράρης και τραγουδιστής, Ιωάννης Τσορτανίδης
Είναι γνωστό τοις πάσι ότι το τραγούδι του Καπιτάν Ευκλείδη είναι μια μελωδία που εμπνεύστηκε ο μεγάλος Σανταίος λυράρης Ιωάννης Τσορτανίδης (Τσιορτάντς), ο οποίος γεννήθηκε στη Σαντά του Πόντου στα 1900 και πέθανε στη Νέα Σάντα Κιλκίς . Οι στίχοι του τραγουδιού, το οποίο κινείται ανάμεσα στο έπος και την ελεγεία, είναι επίσης δικοί του.
Δείτε το βίντεο με το τραγούδι του καπετάνιου Ευκλείδη Κουρτίδη
Για πρώτη φορά , ο σκοπός του Καπιτάν Ευκλείδη , λέγεται ότι παίχτηκε στο τεσσαρακονθήμερο μνημόσυνο του καπετάνιου στα 1937, και δεν ήταν ακριβώς όπως τον γνωρίζουμε σήμερα. Στην αρχή ο Τσιορτάντς το έπαιξε λίγο διαφορετικά και στην πορεία το εξέλιξε (εμόρφυξεν ατο). Κατόπιν τη μελωδία , τη διαμόρφωσε όπως είναι σήμερα , ο πατριάρχης της λύρας Γώγος Πετρίδης , ο οποίος γνώριζε και θαύμαζε τον Τσιορτάν. Οι σχέσεις του Γώγου Πετρίδη με τη Νέα Σάντα και τους Σανταίους ήταν , όπως είναι γνωστό πολύ στενές.
O Τσορτανίδης Ιωάννης (Τσορτανίκας από την Σάντα), εξύμνησε με τον καλύτερο τρόπο τα κατορθώματα του μεγάλου καπετάνιου του Ευκλείδη Κουρτίδη με το ομόνυμο τραγούδι.
Πηγή : Αρχειακό ηχητικό υλικό της Επιτροπής Ποντιακών Μελετών
