Καρακώνω
Ερμηνεία : κλειδώνω - σφραγίζω - εξολοθρεύω
Ετυμολογία : α) κορακώνω δλδ βάζω τον κόρακα ή το τσιγγέλι της πόρτας, β) βάζω το καρακίδ’ = κλείνω, γ) εκ του τουρκικού καρά και του ελληνικού ακίς = αγκυλωτό σίδερο, δ) κλείνω την θύρα δι’ εξαρτημένου αντικειμένου : κακ-ραχώνω (ράχος = ασφάλεια – προστασία)
Κολλημένε
Ερμηνεία : καμένε, κολασμένε, καταραμένε
Ετυμολογία : α) εκ του κολλώ = συνάπτω, β) κολασμένε = κόλασις, ρήμα εις την Ποντιακή : κολατίγουμαι = αμαρτάνω, και κολατισμένος (στην Κρώμνη) ενώ κολλημένος (στη Ματσούκα) : «Μώ ντ’ εκόλτσες με εσύ» = Άχ, μ’ έκανες να αμαρτήσω, γ) καταραμένε = εκ του αποκολληθέντος, αποχωρισθέντος
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ
Τα επαγγέλματα που ασκούσαν οι κάτοικοι του Σαράφ, εξαρτιόνταν κατά κύριο λόγο από τρεις κυρίως παράγοντες: α) από την επαγγελματική παράδοση των οικογενειών, β) από τη γεωμορφολογία του εδάφους και το κλίμα της Κιόλιας και γ) από τις ευκαιρίες που παρουσιάζονταν στους κατοίκους του Κυβερνείου να ενταχθούν ως υπάλληλοι στη στρατιωτικοτοπική διοίκηση του Κυβερνείου. Το επάγγελμα δεν ήταν η μόνη απασχόληση κάθε ατόμου. Συνάμα με το κυρίως επάγγελμα πολλοί γνώριζαν την τέχνη του οικοδόμου, του μαραγκού, κ.ά., εξασφαλίζοντας κατά αυτόν τον τρόπο την εξυπηρέτηση των οικιακών αναγκών. Το επάγγελμα που ακολουθούσε κάθε νέος της οικογένειας, ήταν συνυφασμένο με την οικογενειακή παράδοση και τις ατομικές δεξιότητες. Αναφέρθηκε πως το κύριο επάγγελμα που ασκούσαν οι κάτοικοι του χωριού πριν έρθουν στα μέρη της Κιόλιας ήταν αυτό του γεωργοκτηνοτρόφου.
Το χωριό Σαράφ του Κυβερνείου Κάρς του Αντικαυκάσου 1878-1920 (Ιστορία-Γεωγραφία-Διοίκηση-Εκκλησία-Ασχολίες-Επαγγέλματα- Έξοδος)
Πρόλογος
Τα κείμενα της εργασίας αυτής γράφτηκαν την άνοιξη του 1998 και τα δίνω για δημοσίευση όπως έχουν από τότε. Αν σήμερα ξαναέγραφα τα ίδια κείμενα, προσπαθώντας να τα προσαρμόσω σ’ αυτά που τώρα θεωρώ αποδεκτά, οι αλλαγές θα ήταν πολλές: ποσοτικές, αλλά, κυρίως, ποιοτικές. Δεν το κάνω κι ας ξέρω ότι είμαι υπόλογος απέναντι στην κοινωνία, στους συμπατριώτες μου, στους συγγενείς μου, απέναντι στον ίδιο μου τον εαυτό· απέναντι ακόμη και στις νέες ιστοριογραφικές τάσεις. Και ας περιμένει ένας μεγάλος όγκος υλικού τη δική του αξιοποίηση.
Χ̆ονίγα μάνα χ̆ονίγα
χ̆ονίγα πατουλίγα
σον Αε-Σέρ απάν’ καικά
τ’ αρνόπο μ’ ετυλίγα
Ακούστε την εξαιρετική εκτέλεση του χορού από τον Γώγο Πετρίδη στη λύρα και στο τραγούδι
Το δημοτικό αυτό τραγούδι είναι τοποθετημένο πάνω στον στητό, όρθιο χορό Τίκ. Η χρονική αγωγή είναι αργή.
Γουρπάν πουλί μ’ σ’ εσόν’ την χράν
τ’ έν’ άμον τα χασ̆χάσ̆α̤,
εσέν’ π’ ελέπ’ τ’ αχούλ’ ατ’ χάν’
κρούει πιδα̤βαίν’ τα ράχ̆α